“Dit blog gaat over het expliciet en grijpbaar maken van ‘succesvol samenwerken in een team’. En ik zeg er meteen bij dat dat heel veel omvat, meer dan ik in dit blog kwijt kan. Want teamsamenwerking gaat ook over fases van teamontwikkeling, een gezamenlijke visie, haalbare doelen, de juiste sturing en coaching, etc. Ik richt me nu op, de in mijn ogen, belangrijkste voorwaarden voor een goede samenwerking: de relatie.

Ik train en coach veel teams die opzoek zijn naar een effectievere samenwerking, betere afstemming en meer overeenstemming over de te hanteren regels en afspraken. Als ik kennis maak met het team en ze bij de start van de eerste training vraag wat ze hopen dat deze training ze oplevert, weten ze dat vaak niet altijd even goed te benoemen. Logisch ook. Samenwerken is een groot, vaag, ongrijpbaar begrip.

Als trainer ben je ook constant bezig met samenwerken. Want ik mag dan een team komen trainen zoals dat heet, maar in feite kom ik met ze samenwerken. En samenwerken met een groep mensen die je nog niet kent, is steeds weer een uitdaging. Wat kan je verwachten, wie wil wat, wie werkt op welke manier, hoe lopen de hazen en waar zitten de interesses, kennis en ervaring van deze mensen? Ik weet het niet als ik start met een nieuw team. En waar ik steeds weer in bevestigd word is, dat hoe meer rust en tijd ik neem voor kennismaking, hoe prettiger en productiever de sfeer wordt tijdens de training. En dat komt niet alleen doordat ik ze dan even net wat beter ken dan daarvoor en dus beter bij ze kan aansluiten. Maar vooral ook omdat de teamleden ervaren dat ze elkaar beter leren kennen. En dat ze nieuwe dingen horen die bijvoorbeeld de kijk op de ander toch weer nuanceert of diens kwaliteiten nog duidelijker blootlegt.

De belangrijkste voorwaarden voor samenwerking binnen een team

En hoe logisch ook dat dit een positieve, betrokken en gemotiveerde sfeer creëert. Want we weten, ook uit wetenschappelijk onderzoek van Richard Ryan en Edward Deci, dat er drie psychologische basisbehoeften van de mens zijn die zorgen voor welbevinden, ontwikkeling en motivatie: Autonomie, competentie en relatie.

Bevindt een mens zich in een situatie waarin aan alle drie recht wordt gedaan, dan zal deze zich veilig en gezien voelen. En dat zijn ook voorwaarden voor goede samenwerking. Want samenwerken is ten diepste je kwetsbaar opstellen. Zoals zien wat je nog niet weet, durven grenzen te stellen, uit te proberen wat je nog nooit gedaan hebt en te vertrouwen op collega’s door hulp te vragen of jouw hulp aan te bieden. Waardoor je je eigen en ook elkaars competenties meer gaat zien en gebruiken.

De instrumentele kant van samenwerken, zoals het maken van afspraken, het vaststellen van regels en het hebben van een gezamenlijk doel en onderwijsvisie, is belangrijk. Maar zonder een goede relatie tussen de teamleden zullen deze nooit duurzaam stand houden. De relatie is het cement tussen alles wat jullie als team willen bereiken, zowel met elkaar als met de leerling!”

Myrthe,

trainer bij September Onderwijs

Bekijk een van onze vele trainingen over dit onderwerp hier.