De eerste weken van het nieuwe schooljaar zijn alweer achter de rug. Nu het herfstvakantie is maak ik tevreden de balans op. Mijn 39 eerstejaars leerlingen in de MBO-4 opleiding Ondernemer Retail zijn vanwege de Corona omstandigheden opgedeeld in drie groepen. Ondanks dat we de gebruikelijke introductieweken dit jaar achterwege hebben gelaten, beginnen die groepen zich al aardig te vormen. Ik heb het gevoel dat ik al behoorlijk overgebracht heb welke kant ik met ze op wil de komende drie jaar. Iedere leerling heb ik inmiddels ook beter leren kennen in het eerste studieloopbaangesprek, zij het op afstand met behulp van Teams. Dat waren stuk voor stuk hele leuke gesprekken.
Negatieve energie
Hoe anders ging het in mijn eerste jaren toen ik het onderwijs in stapte. Klassen waarvan doorgaans slechts een krappe meerderheid over ging en verzuimpercentages die de spuigaten uitliepen. Om nog maar niet te spreken van het (zacht uitgedrukt) onrustige leerklimaat in de klassen. Ik begon zo ongeveer een kruistocht met als doel de leerlingen bij te brengen dat ze op zijn minst dagelijks (op tijd) aanwezig moesten zijn, hun spullen en studieopdrachten op orde moesten hebben en er gezamenlijk in de klas voor moesten zorgen dat er geleerd kon worden. Simpel toch?
Toen ik na een paar jaar de balans opgemaakt had, realiseerde ik me dat ik bijna zelf aan m’n kruistocht ten onder ging. Het rendement wat dat opleverde was het niet waard. Langzaam maar zeker begon ik in te zien dat mijn focus grotendeels gericht was op alles wat in mijn ogen niet goed ging. Geloof me, als je je daar op richt, kost het niet veel tijd of moeite om dingen te vinden die niet goed gaan. Sterker nog, op een gegeven moment zie je niets anders meer. Als je dat lang genoeg volhoudt, ga je vanzelf geloven dat alles fout gaat. Wat een ellende… Dat vreet energie en levert vaak negatieve energie op. Wat vervolgens overslaat op je leerlingen en waarschijnlijk nog heftiger dan je zelf vermoedt. Een negatieve vicieuze cirkel is gecreëerd.
Een andere aanpak
Dus ik concludeerde dat ik het anders moest gaanaanpakken. Maar hoe dan? Ik herinnerde me enkele vooronderstellingen die binnen NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) worden gezien als een manier om naar je levenservaringen, jezelf en je omgeving te kijken. Ze waren me al eerder van pas gekomen. Daarom begon ik ze opnieuw te installeren, door mezelf voor te houden dat ze ook nu waar zouden zijn. Drie van die vooronderstellingen waren: Er is altijd een andere keuze mogelijk, Mensen maken de beste keuze die ze op dat moment hebben en Achter ieder gedrag zit een positieve intentie.
Wet van de aantrekkingskracht, ieder mens creëert zijn eigen ervaringen. (vooronderstelling NLP)
Positieve vicieuze cirkel
Dat zorgde ervoor dat ik anders naar m’n leerlingen en hun gedrag ging kijken. Op die manier creëerde ik zelf een andere ervaring. In plaats van alles wat er niet is ging ik me grotendeels richten op alles wat er wel is, wat me wel aanstaat en waar ik blij van word. Ik zag ineens veel meer leuke en mooie kanten van mijn leerlingen. Dat opende nieuwe deuren om beter met hen in contact te komen. Ik ging meer zien wat er schuil ging achter hun gedrag. Dat leverde me zoveel positieve energie op die ook oversloeg op mijn leerlingen. In hun ogen werd die nare strenge man van voorheen een andere docent, waarbij ze het gevoel kregen dat ze er mochten zijn. Op die momenten ontstaat er een positieve vicieuze cirkel. Het is heerlijk om daarin zelf het middelpunt te zijn. Ik ben dan in verbinding met mijn hulpbronnen, zoals bijvoorbeeld mijn empathie en mijn humor.
De afgelopen weken leverde mij dus meer energie op dan het kostte. Alleen dat al is voor mezelf enorm waardevol. Ik hou meer energie over, waardoor ik meer oog heb voor de leerling en mijn omgeving. Ik heb het gevoel dat mijn leerlingen zich op hun gemak voelen en makkelijker in beweging komen.Afgelopen vrijdag zei een leerling in een verkooptraining opvallend openhartig tegen me: “Meneer van Putten, bij u doen we veel meer en het is ook nog leuk. We mogen ook gewoon fouten maken.”. “Ja” zei ik. “En ik vind dat jullie ook geweldig bezig zijn!”.
Ben je benieuwd geworden naar NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren)? Dan is de training NLP wat voor jou!
Geschreven door: Paul van Putten, Trainer September Onderwijs en Docent MBO.
