In een formatieve leeromgeving speelt vraagstelling een belangrijke rol. Door de juiste vragen te stellen, kunnen docenten niet alleen de kennis en vaardigheden van leerlingen peilen, maar ook hun kritisch denkvermogen stimuleren, hen laten reflecteren op hun leerproces, en hen helpen verbanden te leggen. In deze blog lichten we vier type vragen toe die effectief zijn binnen het formatief handelen: reflectievragen, kritische denkvragen, verbindingsvragen en toekomstige vragen. Met de concrete voorbeelden kun je direct aan de slag!
Reflectievragen: Nadenken over eigen ervaringen en overtuigingen
Reflectievragen zijn essentieel voor zelfbewustzijn en persoonlijke groei. Ze moedigen leerlingen aan om na te denken over hun eigen ervaringen, waarden en overtuigingen. Dit type vraag stimuleert introspectie en helpt leerlingen om inzicht te krijgen in hun eigen leerproces en houding.
Voorbeeldvragen
– Wat vond je het meest uitdagend aan deze opdracht, en waarom?
– Hoe heeft je aanpak van deze taak je overtuigingen of ideeën over het onderwerp veranderd?
Voor het bepalen van de aan te bieden modules en de keuze die docenten maken gebruiken wij als basis de theorie van de Piramide van Excellentie. Het uitgangspunt is dat een docent klaar is voor een volgende stap in zijn of haar ontwikkeling als de basis van een eerder level beheerst wordt.
Kritische denkvragen: Dieper nadenken over verschillende perspectieven en argumenten
Kritische denkvragen helpen leerlingen om verder te kijken dan oppervlakkige antwoorden en nodigen hen uit om verschillende perspectieven te onderzoeken. Ze ontwikkelen het vermogen om complexe problemen te analyseren en kritisch te evalueren.
Voorbeeldvragen:
– Wat zijn de sterke en zwakke punten van dit argument?
– Hoe zou iemand met een ander standpunt naar dit probleem kijken?
Verbindingsvragen: Verbanden leggen tussen verschillende concepten, situaties of vakgebieden
Verbindingsvragen helpen leerlingen om hun kennis te integreren en toe te passen in verschillende contexten. Dit type vraag stimuleert het maken van verbanden tussen uiteenlopende vakgebieden of tussen theorie en praktijk.
Voorbeeldvragen
– Wat zijn de overeenkomsten tussen deze historische gebeurtenis en een hedendaagse situatie?
– Kun je een verband leggen tussen wat we vandaag hebben geleerd en iets wat je in een ander vak hebt besproken?
Toekomstgerichte vragen: Vooruitkijken en nadenken over mogelijke scenario’s, oplossingen en gevolgen
Toekomstgerichte vragen moedigen leerlingen aan om na te denken over de implicaties van hun leren en hoe ze dit kunnen toepassen in de toekomst. Ze stimuleren creativiteit en probleemoplossend denken.
Voorbeeldvragen
– Hoe zou je deze vaardigheid kunnen gebruiken in een toekomstige baan?
– Wat zou een mogelijke oplossing kunnen zijn voor dit probleem in de komende vijf jaar?
Cursus formatief handelen
Wil jij meer weten over deze vraagstellingen en leren hoe je formatief handelen inzet in je lessen? Onze training ‘Formatief handelen’ is bedoeld voor docenten en onderwijsprofessionals die hun vaardigheden willen ontwikkelen op het gebied van formatief handelen in het onderwijs. Deze cursus over formatief handelen is geschikt voor het hoger onderwijs, basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.
De cursus is zowel incompany (voor je team) beschikbaar, als individueel met open inschrijving.
