Het komt steeds vaker voor: straatcultuur in de klas. Jongeren vinden elkaar op straat en nemen dit nieuwe gedrag mee naar het klaslokaal. Dit uit zich in het gebruiken van grof taalgebruik, het vertonen van machogedrag en/of een hoog demotivatie level. Als leraar zou je graag deze jongeren willen stimuleren, maar hoe pak je dit aan?
Straatcultuur bestaat
Straatcultuur is een manier van doen die zich vooral onder jongeren kenmerkt door onder andere: brutaliteit, machogedrag, geweld, dynamiek, weinig structuur, straattaal en een anti-intellectuele houding. Lezen, leren en argumenteren zijn saaie, overbodige activiteiten in deze cultuur. Straatcultuur staat dan ook haaks op de cultuur van een school, die draait om discipline, structuur, orde, denken en Algemeen Beschaafd Nederlands. Als leerkracht ben je vertegenwoordiger van alles waar deze jongeren zich tegen afzetten. Voel je dan ook niet persoonlijk aangesproken, maar maak het wel bespreekbaar in het team. Want bewust omgaan met straatcultuur is onderdeel van een veilig schoolklimaat.
De drie ladders
Op de afbeelding hieronder, samengesteld door docent pedagogiek Ilias El Hadioui, zijn de verschillende culturen van jongeren goed afgebeeld. Het is een driehoeksverhouding tussen straatcultuur, schoolcultuur en thuiscultuur. Deze drie kunnen behoorlijk uiteenlopen. Zo zie je bijvoorbeeld weleens dat de leerlingen met de strengste ouders op school het moeilijkste zijn.
El Hadioui heeft trappen gebruikt in de driehoeksverhouding om iets belangrijks in de cultuur uit te leggen. Hij stelt namelijk dat wanneer een persoon stijgt op een willekeurige ladder, zijn gedrag op de andere ladders daalt. Wanneer een leerling dus hoger klimt op de straatcultuur ladder, zal zijn begrip voor de schoolcultuur zakken. Dit klinkt natuurlijk vrij logisch, maar wat kun je als docent met deze informatie.
Speel het spel
Realiseer je dat je als leerkracht onderdeel bent van een pedagogische driehoek waarin de school-, thuis- en straatcultuur samenkomen. Als de leerlingen in de klas een wij-gevoel hebben, gaan ze spelletjes spelen met de docent. Geluidjes maken, iets overgooien. Besef dat het een spel is en dat je daar deel van uitmaakt. Boos worden en straf geven maken het spel leuker. Laat je daar niet toe verleiden. Wat kun je wel doen? Verplaats het spel door een raddraaier aan te spreken binnen de context van de schoolcultuur: “Kevin, wil je opdracht 2 voor ons doen?” Hiermee verplaats je de aandacht, beledig je niemand en de leerlingen eromheen schrikken: wanneer ik de beurt krijg en het niet weet, sta ik voor schut. Gezichtsverlies is het ergste wat je kan overkomen in de straatcultuur. Zo maak je van de straatcultuur weer een leercultuur!
Training
Vind je dit interessant, en zou je nog meer van het onderwerp straatcultuur willen weten? Tijdens de training ‘Straatcultuur in de klas’ van September Onderwijs ga je als docent actief aan de slag met het opdoen van praktisch toepasbare kennis door middel van ervaringsleren en reflectie. Hierbij staat het thema ‘Straatcultuur in de klas’ centraal. De training is bestemd voor docenten die beter willen aansluiten op de leefwereld van hun leerlingen. Tijdens de training middagen en individuele coachgesprekken deel je voorbeelden uit de praktijk en doe je praktische vaardigheden op. Je leert concrete technieken toe te passen om lastige leerlingen te motiveren en te inspireren. De opbrengst? Leerlingen voelen zich begrepen en zijn meer gemotiveerd!
Benieuwd geworden naar onze trainingen? Bekijk dan hier ons aanbod!
Klik hier voor het blog straatcultuur deel 2!
